Το Πρόγραμμα Ασφαλές σχολείο για το Διαδίκτυο είναι ετήσιο επαναλαμβανόμενο πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου (2005- μέχρι σήμερα).
Στόχος του Προγράμματος Ασφαλές σχολείο για το διαδίκτυο είναι να εισαγάγει τα σχολεία σε διαδικασία ανάληψης δράσης για την προώθηση της ασφαλούς, δημιουργικής και υπεύθυνης χρήσης του διαδικτύου και ψηφιακών τεχνολογιών στο περιβάλλον του σχολείου.
Πρόθεση του Προγράμματος είναι η βελτίωση της ψηφιακής ικανότητας και των δεξιοτήτων ψηφιακού και επικοινωνιακού γραμματισμού των μαθητών, ώστε να αναγνωρίζουν τις δυνατότητες και τις προκλήσεις του διαδικτύου, για να το χρησιμοποιούν αποτελεσματικά και με υπευθυνότητα, με απώτερο στόχο να λειτουργούν ενεργά ως πολίτες του 21ου αιώνα. Περαιτέρω, στόχος των δράσεων του Προγράμματος είναι να ενδυναμώσει το σχολείο, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει και να προλάβει τις προκλήσεις των σύγχρονων τεχνολογιών για ασφαλέστερο σχολικό περιβάλλον και πιο αποτελεσματική χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών και του διαδικτύου στο σχολείο.
Η συμβολή της σχολικής μονάδας στην ανάπτυξη κουλτούρας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων -μαθητών, εκπαιδευτικών, γονιών, κοινότητας- για αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου στην εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική. Το εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από τη διαχείριση της προσφοράς της εκπαίδευσης προσβλέπει στην παροχή ευκαιριών στα παιδιά αλλά και στη διασφάλιση ασφαλών περιβαλλόντων μάθησης. Η διαχείριση των σχολικών μονάδων στη σύγχρονη εκπαίδευση, όπου αναγνωρίζεται η ιδιαιτερότητα της κάθε μονάδας με τις δικές της δυνατότητες και ευκαιρίες αλλά και αδυναμίες και ανάγκες, απαιτεί αυτονομία της σχολικής μονάδας που να επιτρέπει την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωσή της. Μέσα από την ανάπτυξη στρατηγικού σχεδιασμού και την υλοποίηση σχεδίου δράσης, η σχολική μονάδα μπορεί να παρακολουθεί και να αξιολογεί την επίτευξη των στρατηγικών της στόχων. Στη συνέχεια, μέσα από διαδικασίες αυτοαξιολόγησης και συνεχούς ανατροφοδότησης, αναμένεται η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της κάθε σχολικής μονάδας.
Ως εκ τούτου, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου διερεύνησε τη δυνατότητα εμπλοκής των σχολείων σε μια διαδικασία που να μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματική αξιοποίηση των δυνατοτήτων και ευκαιριών που προσφέρουν οι ψηφιακές τεχνολογίες και το διαδίκτυο στα παιδιά με ασφάλεια. Μια διαδικασία, όπου η κάθε σχολική μονάδα να μπορεί να προχωρεί σε ανάπτυξη στρατηγικού σχεδιασμού και σχεδίου δράσης για θέματα ορθής αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών και του διαδικτύου και να αξιοποιεί τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τις δράσεις αυτές για συνεχή ενημέρωση. Παράλληλα, να προσφέρει κατάλληλα εργαλεία, τα οποία να επιτρέπουν την παρακολούθηση της υλοποίησης των στόχων που θέτει η σχολική μονάδα, ούτως ώστε να έχει συνεχή βελτίωση των αποτελεσμάτων της.
Κάθε σχολική μονάδα που συμμετέχει στο πρόγραμμα θα πρέπει να υλοποιήσει υποχρεωτικές δράσεις για να πιστοποιηθεί ως «Ασφαλές σχολείο για το διαδίκτυο». Επιπρόσθετα προτείνονται διάφορες προαιρετικές δράσεις, για να επιλέξει το κάθε σχολείο, ανάλογα με το τι ταιριάζει καλύτερα στο περιβάλλον του.
Ως κύρια δράση του Προγράμματος είναι ένα τουλάχιστον μάθημα για το διαδίκτυο, σε κάθε τμήμα κάθε τάξης του σχολείου στοχεύοντας όλοι οι μαθητές του σχολείου να έχουν την ευκαιρία να έχουν μια πρώτη ενημέρωση για κάποιο ζήτημα που αφορά στη χρήση του διαδικτύου και των ψηφιακών τεχνολογιών. Για να διευκολυνθούν οι εκπαιδευτικοί παρέχεται υποστηρικτικό υλικό που έχει αναπτυχθεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Μαθησιακές εισηγήσεις ) αλλά και από άλλες πηγές (π.χ. Common Sence Media , Insafe και esafety Champions).
Επιπρόσθετα των δράσεων οι μαθητές των σχολείων αναπτύσσουν ενημερωτικό υλικό, το οποίο θα προωθήσουν στην κοινότητα του σχολείου. Το υλικό αυτό είναι αποτέλεσμα των μαθημάτων που θα γίνουν και έχει αποδειχθεί από τις μέχρι τώρα συμμετοχές και ανατροφοδότηση ότι η διαδικασία δημιουργίας διαφόρων μορφών υλικού έχει βοηθήσει τους μαθητές να διερευνήσουν πιο διεξοδικά ζητήματα ασφαλούς, δημιουργικής και υπεύθυνης χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών και του διαδικτύου.
Τα σχολεία που επιλέγονται και επιθυμούν να πιστοποιηθούν ως Ασφαλή Σχολεία για το διαδίκτυο θα πρέπει να ετοιμάσουν την Πολιτική Ορθής Χρήσης των Ψηφιακών Τεχνολογιών και Διαδικτύου. Η Πολιτική Ορθής Χρήσης, υπογράφεται από τη σχολική κοινότητα και μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και αντιμετώπιση αρνητικών φαινομένων που σχετίζονται με τη χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών. Με την Πολιτική Ορθής Χρήσης του διαδικτύου καθορίζεται η στρατηγική του σχολείου για τις ψηφιακές τεχνολογίες και το διαδίκτυο.
Πολλές από τις ενέργειες του προγράμματος επικεντρώνονται γύρω από τη Διεθνή Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου, εφόσον αυτή αποτελεί ευκαιρία για ευαισθητοποίηση του κοινού. Έτσι τα σχολεία που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα γιορτάζουν τη μέρα αυτή, μέσα από τις κεντρικές δράσεις του Προγράμματος αλλά και σε τοπικό επίπεδο.
Πέραν των υποχρεωτικών δράσεων για πιστοποίηση προτείνονται διάφορες προαιρετικές δράσεις, για να επιλέξει το σχολείο ανάλογα με τις ανάγκες του, εάν το επιθυμεί. Μια από αυτές μπορεί να είναι η διοργάνωση ενδοσχολικού διαγωνισμού για την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Πρόθεση είναι ο διαγωνισμός να αποτελέσει αφορμή για ευαισθητοποίηση των μαθητών και της σχολικής κοινότητας, όπως επίσης να γίνει μέσο έκφρασης των συναισθημάτων και της δημιουργικότητας των μαθητών.
Οι δράσεις που ζητούνται -όπως η δημιουργία υλικού από τους μαθητές, η διοργάνωση ενδοσχολικού διαγωνισμού για την ασφάλεια στο διαδίκτυο και η τελική εκδήλωση- αναμένεται να στηρίξουν την ανάπτυξη των αντίστοιχων επικοινωνιακών, δημιουργικών και οργανωτικών δεξιοτήτων των μαθητών.
Μέσα από τις δράσεις του Προγράμματος, προωθείται η διάχυση των σκοπών και στόχων του Προγράμματος στην ευρύτερη σχολική κοινότητα (γονείς, κοινότητα, κλπ).
Περισσότερα για το πρόγραμμα μπορείτε να βρείτε : https://esafeschools.pi.ac.cy/
