Ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, κ. Φίλιππος Χατζηζαχαρίας, συμμετείχε στην Άτυπη Σύνοδο του Συμβουλίου Έρευνας της ΕΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 28 Ιουλίου 2023, στη πόλη Σανταντέρ της Ισπανίας.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συμβουλίου, διεξήχθη συζήτηση προσανατολισμού με θέμα την ενίσχυση του ευρωπαϊκού πλαισίου για την Επιστημονική Διπλωματία και τον ρόλο της επιστήμης στη διαμόρφωση πολιτικής και των διεθνών σχέσεων. Στην παρέμβασή του, ο Υφυπουργός κ. Φίλιππος Χατζηζαχαρίας τόνισε ότι η Επιστημονική Διπλωματία αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την από κοινού αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων και για την αποτελεσματική οικοδόμηση συνεργασιών μεταξύ των κρατών σε μια δύσκολη, για τις διεθνείς σχέσεις, εποχή.
Η Κύπρος, αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης, ως εργαλείο για την αποτελεσματική χάραξη πολιτικής, καθώς και στη διαμόρφωση των διπλωματικών σχέσεων. Η αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων και η διαχείριση των αναδυόμενων τεχνολογιών απαιτεί εξειδίκευση και διατομεακό συντονισμό. Για τον σκοπό αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δημιουργηθούν υποστηρικτικές δομές προς τους φορείς χάραξης πολιτικής και δραστηριότητες εκπαίδευσης, ενημέρωσης και δικτύωσης μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας και των διπλωματών.
Ο Υφυπουργός, τόνισε τον ηγετικό ρόλο της ΕΕ στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων και επισήμανε την ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες που μοιράζονται τις ίδιες δημοκρατικές αξίες. Ολοκληρώνοντας την παρέμβαση, αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία PRIMA, η οποία αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα Επιστημονικής Διπλωματίας μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών και των μη ευρωπαϊκών Μεσογειακών Χωρών. Η δημιουργία του οργανισμού PRIMA αποτελεί επιτυχημένο μοντέλο διεθνούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων των χωρών της Μεσογείου.
Στο δεύτερο μέρος της Συνόδου, συζητήθηκε το «Στρατηγικό Πλάνο», του χρηματοδοτικού προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη» (ΟΕ). Οι Υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με την εμπλοκή των κρατών μελών στη διαμόρφωση του στρατηγικού εγγράφου, καθώς και για τις προκλήσεις που εντοπίζουν μέχρι στιγμής στην υλοποίηση του προγράμματος. Επιπλέον, αντάλλαξαν απόψεις για το υπό διαμόρφωση νέο «Στρατηγικό Πλάνο» του ΟΕ, για την περίοδο 2025 – 2027.
Στην παρέμβασή του, ο Υφυπουργός κ. Φίλιππος Χατζηζαχαρίας τόνισε ότι η διαβούλευση με τα κράτη μέλη θα πρέπει να γίνεται έγκαιρα, ώστε να παρέχεται ικανοποιητικός χρόνος για διαμόρφωση των εθνικών θέσεων. Επιπλέον, τόνισε ότι οι στόχοι του Στρατηγικού Πλάνου πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, διατηρώντας παράλληλα περιθώριο ευελιξίας για έκτακτες προκλήσεις και νέες ανάγκες. Παρατήρησε ότι δεν υπάρχει σαφής σύνδεση των πέντε «Αποστολών» του ΟΕ με τα διάφορα μέρη και εργαλεία του προγράμματος και κάλεσε την ΕΕ να εντείνει τις δραστηριότητες προβολής και προώθησής τους.
Σχετικά με το περιεχόμενο και την υλοποίηση του νέου Στρατηγικού Πλάνου του ΟΕ, ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής τόνισε την ανάγκη για διατήρηση της ισορροπίας του προγράμματος μεταξύ της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας και της καινοτομίας, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες των μικρότερων χωρών, κυρίως όσο αφορά τα εργαλεία για την καινοτομία όπως είναι το EIT και EIC.
Επιπλέον, ανέφερε ότι, για την προώθηση καινούργιων χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως είναι οι «Ευρωπαϊκές Συμπράξεις», θα πρέπει πρώτα να διενεργηθεί αξιολόγηση των υφιστάμενων Συμπράξεων και επισήμανε την ανάγκη για απλοποίηση των διαδικασιών αξιοποίησης πόρων από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα της ΕΕ.
Τέλος, ο Υφυπουργός, εξέφρασε προβληματισμό για την αξιοποίηση μέρους του προϋπολογισμού του Προγράμματος για την υλοποίηση προτεραιοτήτων άλλων ευρωπαϊκών πολιτικών και τόνισε ότι θα πρέπει να διαφυλαχθεί η σταθερότητα στην υλοποίηση του Στρατηγικού Πλάνου του ΟΕ, στη βάση του υφιστάμενου προϋπολογισμού.
Αναδημοσίευση απο Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής(DMRID)
